Bahriyeli İsmail Hakkı ‘Boğaziçi’ Tablo TÜYB 50x73cm

Bahriyeli İsmail Hakkı

(İstanbul, 1863-İstanbul, 1926)

Çalışkanlığı ve üstün yeteneğiyle Bahriye Mektebinde büyük başarı gösterdi. 1884’te bu okulu inşaat mühendisi ve ressam olarak bitirdi. 1888’de teknik bir görevle Almanya’ya gönderildi. Orada öğrendiği yeni bilgilerle, Osmanlı donanmasının geliştirilmesi yolunda çaba harcadı. Avrupaya ikinci kez gönderildiğinde, deniz konulu resimlere duyduğu yakın ilgi nedeniyle, daha çok bu yönde çalıştı. Denizin köpüklü dalgalarını, gökyüzünün koyu bulutlarını, küçük boyutlu kartonlar üzerine suluboya resimler halinde işledi. 1908’de binbaşı, iki yıl sonra da kaymakam oldu. 1913’te kendi isteğiyle emekli oldu. Paşabahçe’de özel bir motor tezgahı kurdu, bir ara İstinye havuzlarında çalıştı. Geride fazla resim bırakmadı. Sami Yetik, onun akvarel ve guaj etütlerinden övgüyle söz eder. Pertev Boyar’a göre, bir deniz ressamında bulunması gereken nitelikler, İsmail Hakkı’da vardı. Ancak korumadan ve takdirden uzak, düzensiz bir yaşam sürmesi nedeniyle, ?’realist” türdeki çalışmalarına bir süreklilik sağlayamadı.

Az sayıdaki resimleri, başta İstanbul Deniz Müzesi olmak üzere, Resim-Heykel Müzesi, Milli Kütüphane ve bazı özel koleksiyonlarda yer almaktadır.

Türk resminde, Bahriye çıkışlı bir grup sanatçının oluşturduğu deniz ressamları grubu, konuları ve ilgi alanlarıyla özgün bir topluluk oluşturur. Aralarında Yüzbaşı Şamlı Ali Cemal (1870-1936), Diyarbakırlı Tahsin (1875-1937), Katip Hüseyin Hüsnü Tengüz (1876-1950) gibi sanatçıların bulunduğu bu grup, deniz resimlerine mesleki bir ilgiyle yönelmişler ve bu konu çevresinde yoğunlaşan çalışmalar yapmışlardır. 1835’te Bahriye’ye resim dergilerinin konulması, bu açıdan özendirici bir neden olmuş, denizciliğe olan tarihsel ilgi ve merak da, deniz konulu resimlerin oluşumunu hızlandırmıştır.

Aynı zamanda Hoca Ali Rıza’nın yakını olan İsmail Hakkı’nın deniz resimlerinde, bu konu, aynı zamanda bir kahramanlık ve savaş ortamı olarak değerlendirilmiş, belgeci bir yaklaşım öne çıkarılmıştır.